.jpg)
Faiz Cebiroğlu
”Her tarihsel aşamada, eski yanılgılar, bir an için yeniden ortaya çıkar.” Marx &
Engels
Anarşizm nedir? Anarşizm mi, her türlü yönetim şeklini red-eden, Marksizm – Leninizm düşmanı
bir küçük burjuva
protestosudur. Anarşizm,
devletsizlik yanlısı altında, kapitalizmden
sosyalizme geçişte kurulacak olan
sosyalist devleti de red-eden bir ütopyadır. Anarşizm,
bir küçük burjuva
akımıdır. Kökleri, Orta-çağa
kadar uzanmaktadır.
Anarşizm, 1200’lerde dinsel bir hareket olarak ortaya çıktı. Bu çağda insan, insan olarak kabûl edilmiyordu; bir alet
olarak görülüyordu. Aletten tek farkı,
”konuşan bir alet”
olmasıdır. Halk, yaşadıkları Orta-çağ dünyasına,
bu dünyaya hükmeden krallara, kralların
zulüm kanunlarına
ve papazlara karşı
bir protesto akımı olarak isyan etmişti…Daha sonra,
Almanya’da, köylülere önderlik eden Thomas Münzer (1483 – 1525) feodal sisteme,
köylülerin, feodal beyler tarafından
sömürülmesine karşı
bir isyan hareketi olarak devam etti. Ama anarşizm, bir
politik protesto eğilimi
olarak, 1840 ile 1860 yılları arasındadır. Anarşist hareketin sözcüleri:
Max Stiner, P.Joseph Proudhon ile Bakunin’dir. Aralarında farklı
fikirler olmasına
karşın, ortak
fikirleri: Her türlü devlet şekline
hayır! Oluyordu.
Bu kısa tarih özetinden sonra, anarşizm, sözcük olarak, Grekçe’den geliyor: Yönetenin
olmadığı bir küçük burjuva ütopyasıdır. Bu ütyopyayı, ”ana-kronik” olarak nitelendirmek mümkündür.
Anarşizm, ana-kroniktir!
Anakroni, insan evrim
tarihini ve bu tarih sürecinde şekillenen 5 temel üretim
tarzını ( İlkel komünizm, köleci
toplum, feodalite, kapitalizm ve sosyalizm) ve bu üretim tarzların yarattığı sınıf mücadelesini yadsıyan bir kronolojik yanlışlıklardır. Yanlış zaman dizimi, yanlış evrim tarihi:
Ana-kronizmin kendisidir. Bu bağlamda
anarşizm, bir
ideoloji (teori) değil,
bir ütopyadır.
Anarşizm, ideoloji değil, ütopyadır!
Bilimsel ideoloji (teori) yaşadığımız toplumun temeli
üzerinde şekillenir.
Bu toplumun üst-yapısına düşen fikirleri yansıtır. Yakın
ve ileri zamanda, kurulacak toplumun modeline ilişkin, toplumsal bilincin aynası olur.
Ütopya ise, ütopyadır: Fantazidir. Ütopya,
bilimsel bir temele dayanmayan, gerçek
olmayan bir yokçuluktur.
Bu anlamda, anarşizm,
bir ideoloji değil,
bir küçuk burjuva
fantazisidir.
Evet… Anarşizm,
öz olarak, 19. yüzyılda,
kent ve köylerde yıkılan küçük işletmeler, sınıf dışı
elementlerin haklarını yansıtmak için ortaya çıkan bir küçük burjuva protesto
akımı oluyor. Anarşistlerin ortak özellikleri, ana-kronik ve ütopist olmaları
her türlü devleti reddetmelerinde yatıyor. Bu anlamda, anarşizm, ”sınıfsal ve
”devletsel” üstü bir sosyo-politik
eğilimdir.
Anarşizm, sınıfsal ve devletsel üstüdür!
Anarşizm, insan toplumun içinde bulunduğu evrim tarihini ve
sınıf mücadelesini yok saymak demektir. Bu mu, şudur:
Bir: Devlet, sınıflarla birlikte doğuyor: Sınıf – devlet
oluşuyor.
İki: Feodalizmin çözülüp yerini terketmesiyle, sınıf -devlet / devlet – ulus oluyor.
Üç: Devlet – ulus hem kapitalist toplumlarda, hem de
sosyalist toplumda vardır. Yönetim şekilleri farklı olmakla birlikte, her iki
sistemde sınıflar vardır. Devlet vardır.
Dört: Sınıfların ortadan kaldırılması, yalnızca
kapitalistler ile büyük toprak sahiplerinin ortadan kaldırılmasıyla son
bulmuyor. Kapitalizmden sosyalizme geçişin sınıf yapısı açıktır: Proleterya ve
müttefiki emekçi kitleler, emekçi köylülerdir. Bu mu, şu anlama geliyor: Emekçi
kitleler, kapitalist toplumda, ”ara sınıf” iken, sosyalist toplumda, proletaryanın
müttefiki olarak, devlet yönetiminde yer alıyorlar.
Beş: Komünizme kadar, sınıf – devlet devam edecektir. Nesnel
olarak, sınıflar varsa, hangi sistem olursa olsun devlet ortadan kalkmaz,
kalkmıyor. Devlet, ancak, sosyalizmin son aşamasında ortadan kalkar. Söner. Bu
bağlamda, üretim tarzı tarihini ve bunun yarattığı üst-yapıyı yadsıyıp,
sınıfsal üstü bir perspektifle: Kahrolsun her türlü devlet, demek yetmiyor ve
bir şey de ifade etmiyor.
Altı: Anarşizm, işçi sınıfı partisine ve yönetici rolüne
karşı düşmanca karşı çıkmak demektir. Zaten anarşizmin parti düşmanlığı;
ortakça kurtuluş yerine, bireysel kurtuluşa sarılması bunun bir göstergesidir.
Bu özellik ile de anarşizm, liberalizm oluyor!..
Bitiriyorum.
Anarşizm mi, anti-devlet maskesi altında saklanan, ütopist,
bir küçük burjuva akımıdır.
----------
Not: Anarşizmi daha derin anlamaya yardımcı olacak iki kitap
adını veriyorum:
1- Enternasyonalde Sözde Bölünmeler: Marx & Engels.
2- Felsefenin Sefaleti: K.Marx
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder